Lëshimi i pasaportave fillon së shpejti

Lëshimi i pasaportave të reja, që do të kenë emblemën e Republikës së Kosovës, do të filloi së shpejti. Kjo bëhet e ditur nga Ministria e Brendshme në Kosove që është përgjegjëse për lëshimin e dokumenteve të reja të udhëtimit.

Ligji për dokumentet e udhëtimit u miratua më 20 shkurt të këtij viti por nuk hyri në fuqi deri sa nuk ishte në fuqi kushtetuta e re e Kosovës. Me të hyrë në fuqi Kushtetuta e Kosovës më 15 qershor, edhe ky ligj është në fuqi dhe nuk asnjë pengesë ligjore për të filluar lëshimin e dokumenteve të reja për shtetasit e Kosovës.

Sipas Ministrisë së Mbrojtjes, qytetarët e Kosovës do të mund të pajisen me pasaportat e reja më së herëti nga data 18 korrik.

Mësohet se pasaportat e reja janë duke u shtypur jashtë vendit dhe do të jenë gjysmë biometrik, diçka që e bënë më të vështirë falsifikimin tyre.

Duke u bazuar në ligjin për dokumentet, do të prodhohen katër lloje të pasaportave: pasaporta diplomatike, pasaporta zyrtare, pasaporta e zakonshme dhe dokumenti që lejon udhëtimin individual në rast të humbjes së pasaportës deri në nxjerrjen e saj.

Ndryshe nga më herët kur pasaportat ishin të vlefshme vetëm dy vite, pasaportat e reja me mbishkrimin Republika e Kosovës do të jenë të vlefshme 10 vjet.

Shumë bashkatdhetar në botën e jashtme janë të interesuar të pajisen me pasaportat e reja gjatë atyre javëve sa qëndrojnë në Kosovë, por si duket kjo do të jetë e vështirë për shkak se bashkatdhetarët do të duhet të ju drejtohen të njëjtave sportele sikurse vendasit. Me që ky është fillimi i lëshimit të dokumenteve, pritet të ketë radhë të gjata para zyrave ku do të kërkohet për pasaportë. Ministria e Brendshme nuk ka njoftuar se a është ndërmarr ndonjë masë për të lehtësuar pajisjen me pasaportë për bashkatdhetarët.

Pasaportat e reja do të mund të përdoren për udhëtime në vendet që e kanë njohur Kosovën si shtet të pavarur. Deri më tani Shqipëria është e vetmja nga fqinjët që e rrethojnë Kosovë , që ka njohur pavarësinë. Akoma nuk dihet se a do të ketë probleme për të udhëtuar për në Maqedoni me dokumentet e reja. Serbia që kundërshton fuqishëm pavarësinë e Kosovës nuk do të njohë pasaportat e lëshuar nga Republika e Kosovës.

Ligj e bënë të mundshme lëshimin e pasaportave edhe jashtë Kosovës nga përfaqësitë diplomatike të Kosovës që fillimisht do të hapen në shumë pak shtete: ShBA, Gjermani, Shqipëri, Belgjikë, Francë, Turqi, Itali, Britani të madhe dhe Zvicër. Ende nuk është bërë e ditur se kur do t’i hapin dyert këto përfaqësi.

Keqpërdorimi i pasaportës do të dënohet me gjoba nga 50 dhe deri në 1 000 euro, varësisht nga lloji i keqpërdorimit.

Ligji për dokumentet e udhëtimit

Nëse keni pyetje, kontaktoni Ministrinë për Punë të Brendhsme në këtë numër telefoni: + 381 38 200 19 088

Po e shohim se shumë lexues të faqes sonë janë të interesuar të dinë më shumë për pasaportat e reja dhe ne do të mundohemi që në ditën e ardhshme të ju njoftojmë me të rejat e fundit për këto pasaporta.

Molla e Kuqe

Read Full Post »

Amnesty kritikon UNMIK-un

Në raportin vjetor të kësaj organizate thuhet mes tjerash se Misioni i Kombeve të Bashkuara ka dështuar të kompensojë personat të drejtat e të cilëve shkelen nga pjesëtarë të komunitetit ndërkombëtar. Organizata i ka cilësuar ta paligjshme vrasjet e dy shqiptarëve të rinj në protestën e 10 shkurtit të vitit të kaluar të Lëvizjes Vetëvendosja dhe vë theksin edhe mbi ndershmërinë në procesin gjyqësor që është zhvilluar kundër udhëheqësit të kësaj lëvizjeje Albin Kurti. Organizata thotë se, prokuroria ishte e politizuar dhe se procedurat që janë zhvilluar përpara një trupi ndërkombëtar të gjykatësve me mungesë të pavarësisë gjyqësore.

Read Full Post »

Baton Haxhiu dërgohet në Hagë

Dje në Prishtinë nga pjesëtar të Shërbimit Policor të Kosovës është arrestuar gazetari i mirënjohur Baton Haxhiu pas një urdhri nga gjykata për krime të luftës në ish-Jugosllavi e vendosur në qytetin holandez, Hagë. Haxhiu po dje ka udhëtuar për në Hagë me aeroplanin e vijës së rregullt.

Gjykata e Hagës ka vendosur të ngre aktpadi kundër gazetarit Baton Haxhiu për shkak se ky i fundit gjatë vitit 2007 publikoi një artikull në gazetën Express që përmbante emrin e një dëshmitari të mbrojtur të prokurorisë që do të dëshmonte/kishte dëshmuar kundër Ramush Haradinaj.

Artikulli nuk ishte shkruajtur nga Haxhiu. Në vendin ku duhej të shkruante emri i gazetarit shkruante “Express”.

Në të vërtet emri i dëshmitarit u zbulua nga ish-zëvendëskryeadministratori i OKB-së në Kosovë, Steven Schook gjatë një takimi që ky kishte me disa politikan kosovar.

Me te mësuar emrin e dëshmitarit dhe vendndodhjen e tije, në një shtet perëndimor, ish ministri i kulturës i Kosovës, Astrit Haraqija, i dërgoi një porosi dëshmitarit përmes bashkëpunëtorit të tij Bajrush Morina, ku lutej që të mos dëshmonte kundër Ramush Haradinaj në Hagë.

Por takimi midis dëshmitarit të mbrojtur dhe Bajrush Morinës u përgjua nga policia e vendit ku banonte dëshmitari dhe kaseta me inxhizime iu dërgua gjykatës në Hagë.

Pak javë më parë gjykata e Hagës publikoi edhe aktpadinë kundër Astrit Haraqisë dhe Bajrush Morinës. Pas paraqitjes së parë para trupit gjykues këta janë lënë të lirë deri sa të filloj gjykimi kundër tyre.

Baton Haxhiu, që gjatë kohës kur u publikua artikulli në fjalë ishte drejtor i gazetës Express, do të paraqitet sot para trupit gjykues.

Prokuroria e gjykatës në Hagë janë të zhgënjyer pas shpalljes të pafajshëm të ish-kryeministrit të Kosovës, Ramush Haradinaj, dhe tani po bëjnë çmos që të kenë sukses me ankesën që ata e kanë paralajmëruar kundër vendimit të gjykatës. Prokuroria fajin për shpalljen e Haradinaj të pafajshëm ia lë mosparaqitjes së disa dëshmitarëve në gjyqin kundër Haradinaj.

—–

Sot (21 maj) Haxhiu është paraqitur për herë të parë para gjyaktësve dhe e ka deklaruar veten të pafajshëm. Avokatët kanë kërkuar lirim të përkohshëm të Haxhiut. Kjo kërkes është duke u shqyrtuar.

—–

Gazeta Express 21 maj 2008: Disa javë pasi është botuar ky artikull, ish drejtori i gazetës Express ka dhënë sqarimet e tij edhe në Zyrën e Prokurorëve të këtij institucioni ndërkombëtar në Prishtinë, ndërkohë që tash të njëjtën gjë duhet ta bëjë edhe në Hagë.

Pritet që Baton Haxhiu të japë sqarime për mënyrën se si ka arritur të marrë informacionin rreth akuzës së ngritur ndaj ish ministrit Astrit Haraqija dhe këshilltarit e redaktorit të gazetës “Bota Sot”, Bajrush Morina dhe për arsyen e publikimit të emrit të dëshmitarit të mbrojtur të prokurorisë në procesin gjyqësor “Ramush Haradinaj dhe të tjerët”.

 

Read Full Post »

Në Kosovë fillon fushata “Eja n’Evropë”

Zyra e përfaqësuesit civil ndërkombëtarë, ajo e EULEX-it dhe Komisionit Evropian në Kosovë hapën sot një fushatë me moton “Eja n’Evropë”, që do të zgjasë deri më 30 qershor të këtij viti. Fushata e cila do të zhvillohet nëpër të gjitha komunat e Kosovës synon të shpjegojë rrugën që duhet të ndjekë Kosova për anëtarësim në Bashkimin Evropian dhe për të shpjeguar përgjegjësitë e pranisë së re të këtij Bashkimi në Kosovë.

Por, përcaktimi i këtyre përgjegjësive edhe më tej është temë debatesh për shkak të kundërshtimit të Beogradit dhe Moskës zyrtare ndaj synimeve për vendosjen e misionit të ri të Bashkimit Evropian në Kosovë që do të mbikëqyrë zbatimin e vendimit për pavarësinë e vendit dhe të sistemit të policisë dhe drejtësisë.

Read Full Post »

Nën hijen e « Vllazërim-Bashkimit ».

E vetmja rrugë e hapur për t’i bërë ballë problemit të pazgjidhur të zhvillimit ekonomik të Kosovës titiste si edhe pasojave të pashmangshme shoqërore mbetej kurbeti. Falë një marrëveshjeje të re të nënshkruar ndërmjet Federatës jugosllave dhe Turqisë, një numër i madh myslimanësh « u ftua » të merrte rrugën drejt vendit « të origjinës ». Burimet jozyrtare flasin për 246.000 myslimanë që braktisën Jugosllavinë ndërmjet viteve 1945 dhe 1966, mes të cilëve rreth 100.000 nga Kosova. Rregjistrimet e popullsisë të zhvilluara në 1948 dhe 1951 lejojnë të shihet një rritje e paparë e numrit të njerëzve që e deklarojnë vetvehten « turq » ; vetëm në Maqedoni, nga 95.940 të tillë të rregjistruar në vitin 1948, tre vjet më vonë numri i këtyre turqve të fshehur shkon në 203.000 vetë. Nuk është e vështirë të kuptohet se pjesa më e madhe e tyre s’ishin gjë tjetër veçse shqiptarë që e jetonin fort keq gjendjen e tyre prej pakice ose që s’mund të duronin më gjendjen e tyre edhe më të vështirë ekonomike. Diferenca e nuancës mes turqve « të gënjeshtërt » dhe shqiptarëve « të vërtetë » nuk duket të ketë shqetësuar tej mase administratën titiste pasi në sytë e saj si në njerin rast dhe në tjetrin bëhej fjalë për myslimanë të bindur. Ndërkohë, si pasojë e papunësisë të pashembullt prej 70% që prekte popullsinë me origjinë shqiptare të Kosovës, një numër ende më i madh zgjodhi kurbetin klasik me motive ekonomike, drejtimet tradicionale të të cilit ishin Gjermania dhe Zvicra (1). Pak nga pak, diaspora e bollshme perëndimore u bë një faktor i dorës së parë, së pari në rrafshin ekonomik dhe më pas në atë politik. Në origjinën e tyre, hyrjet e vazhdueshme dhe të rregullta të devizës së huaj të fortë shërbyen për të rrafshuar diferencën e ndjeshme të të ardhurave lokale në krahasim me republikat e tjera pasi qëllimi i tyre kryesor ishte pikërisht përmirësimi i jetesës së përditshme. Më tej në praktikën e zakonshme, markat gjermane dhe frangat zvicerane bënë që të zbulohen horizonte të reja, ai i shitoreve dhe i shërbimeve, ndërkohë që sasi të mëdha devize investoheshin drejt blerjes së tokave dhe në ndërtimin e shtëpive. Kjo gjë jo vetëm i dhuroi një shkallë më tepër lirie popullatës shqiptare lidhur me kompozanten serbe e cila duhej të organizonte jetën veç me anë të rrogave, por edhe dobësoi gjithnjë e më tepër vartësinë e saj nga pushteti qendror (2), duke thelluar diferencimin shoqëror dhe ekonomik. Kjo dikotomi ndërmjet trajektores ekonomike të imponuar nga pushteti me atë të zgjedhur prej grupit, mes logjikës shoqërore individuale dhe asaj bashkësiore – e kqyrur në kontekstin ku konceptet shumicë/pakicë ushqehen nga një paqartësi e natyrës ideologjike, shërben si terren i përshtashëm për kërkesa të ardhshme të natyrës politike.

Read Full Post »

Dokumentet e reja të udhëtimit brenda disa muajve

Qeveria e Kosovës në mbledhjen e rregullt mori vendim që të përshpejtohet procedura e nxjerrjes së dokumenteve të reja të udhëtimit në përputhje me statusin e ri të Kosovës si shtet i pavarur dhe sovran si dhe miratoi disenjin e pasaportës.

Kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi kërkoi nga Ministri i Punëve të Brendshme që kjo çështje të procedohet dhe menjëherë pas përfundimit të fazës tranzitore, qytetarët e Kosovës kudo që jetojnë, t’i kenë dokumentet e tyre shtetërore.

Read Full Post »

Mirë se vini në Republikën e Kosovës

Kryeministri i Qeverisë së Republikës së Kosovës, Hashim Thaçi, i shoqëruar nga ministri i Shërbimeve Publike Arsim Bajrami dhe zëvendësministri Rifat Blaku, sot solemnisht ka zbuluar tabelën me mbishkrimin ” Mirë se vini në Republikën e Kosovës”, në pikën kufitare Kosovë – Serbi, në Merdare.

Zyra e Kryeministrit të Kosovës (foto)

Read Full Post »

Kosova drejt ndarjes?

Titulli është i redaksisë 

Për një popull që jeton keq dhe që nuk ka gjasa reale që në një kohë njerëzisht të afërt të tejkalojë rreziqet, kaosin dhe varfërinë, duket se nuk ka formulë më të mirë politike për të sunduar sesa promovimi dhe imponimi i optimizmit.

Këto gjera duket se i kanë ditur edhe ata që kanë themeluar dhe konsumuar religjionet. Por, evropianët e vjetër, të këndellur nga dogmat mistike totalitare të Lindjes, me shqelma e dëbuan Religjionin nga Institucionet e Shtetit. Kështu disi ndodhi që sundimi komod përmes optimizmit teleologjik të kthehej në qeverisje me përgjegjësi të mandatuar.

Por, ndërsa shohin shefat e shtetit të Serbisë tek vazhdojnë të dalin në mitingje me murgjit e Kishës Ortodokse të cilët i bekojnë ose mallkojnë politikanët e ndryshëm, as ne shqiptarët e Kosovës nuk kemi arsye të lavdërohemi se jemi në ndonjë shkallë më të avancuar civilizuese sesa ata. Tek ne, virusi i optimizmit religjioz është në thelb të koncepteve dhe praktikave mbizotëruese politike, të PDK-së ashtu sikur edhe të LDK-së.

Por, të gjetur në një situatë të pamundur, gjithçka që shohim se ndodh na tregon se Kosova nuk mund të mbijetojë pa atë lloj optimizmi religjioz. Dhe, në suaza të asaj mendësie, jashtë besimit nuk ekziston të thuash asgjë. Me një popullatë të dërmuar nga shtypja, gjakderdhja, dhuna e varfëria, me breza të rritur në situata anksioze ekstreme ekzistenciale, me gjasë duhet diçka më shumë se Realiteti.

Dhe, ja ku i kemi Thaçin e Sejdiun. Sikurse që kishim dikur Rugovën. Diskursi i optimizmit është po ai. “Nuk ka ndarje të Kosovës!” “Qeveria do ta ushtrojë pushtetin në gjithë territorin e Kosovës!” “Do t’i miratojmë të gjitha ligjet që duhet dhe do ta zbatojmë Pakon e Ahtisarit!” Pas pyetjes se a po copëtohet Kosova, dikush tash e përmendi se Kosova po hyn në një situatë të re të “konfliktit të ngrirë” brenda territorit te saj. Gjithësesi, Qeveria Thaçi nuk ka se si të mos e kuptojë se ajo që po shohim pas 17 Shkurtit është një proces i copëtimit faktik të Kosovës në baza etnike, si paralojë e modifikimit të Pakos së Ahtisarit, dhe atë në versionin më optimist të interpretimit të ngjarjeve. Por, duket se deklaratat e Nikollas Bërnsit dhe Piter Fejtit- se nuk do të ketë copëtim të Kosovës dhe se nuk do te ketë kanton serb, kanë mjaftuar që thuajse askush më të mos brengoset.

Në këtë situatë të krijuar, duket sikur Qeveria jonë, e gjetur plotësisht nën ombrellën e fuqive të Perëndimit, nuk ka asnjë farë punë me serbët e Kosovës. Por, përpjekjet serbe, me gjithë deklarata e qarta dhe pozitive të Bërnsit dhe Fejtit, aktualisht duken të pandalshme, përderisa shohim një tolerim të hapur të prezencës së gjithanshme të shtetit të Serbisë në gjitha anën e territorit të Kosovës. Prandaj besoj se roli i Qeverisë në rrethanat që po krijohen nuk mund te jetë vetëm ai i prodhimit të deklaratave optimiste, por edhe i presionit për aksion konkret. Ndryshe, me një ritëm të këtillë të zhvillimeve, në muajin maj, kur Serbia mban zgjedhje lokale, Kosova do t’i shohë zgjedhjet e saj në territorin e Kosovës së shpallur sovrane.

Dhe, nuk do te jetë çudi e madhe po qe se bashkësia ndërkombëtare sërish do të marr qëndrimin e njohur se as nuk i ndalon as nuk pengon ato. Por, kësaj radhe, konsekuencat do te ishin krejt tjera nga ato deri më tash. Në atë rast, ne do të kishim një legalizim të butë të sovranitet të dyfishtë në territorin e Republikës së Kosovës. Përpjekjet e qarta serbe për sovranitet të dyfishtë në Kosovë, dhe atë vetëm deri në një situatë të re historike kur ata do të mund te pretendonin marrjen e sovranitetit të plotë në Beograd, do të duhej të ishte pika që nuk do të duhej lejuar të kalohej.

Nënshkrimi pergamenës ka qenë punë e lehtë dhe plot kënaqësi, por, bërja e shtetit të Kosovës është, megjithatë, një proces që ende po vazhdon. Dhe, çfarëdo rrjedhe që të marrin ngjarjet në muajt e ardhshëm dhe çfarëdo qëndrimi që të marrë bashkësia ndërkombëtare para sfidës së rrezikshme serbe, Thaçi dhe Qeveria e tij megjithatë nuk mund të amnistojnë veten nga përgjegjësia historike që bie personalisht mbi ta, për vendimet e mira ose të këqija për paqen dhe mundësinë e zhvillimit të Kosovës së ardhshme.

Mufail Limani, Gazeta Express

Read Full Post »

A është Kosova Serbi? – Noel Malcolm përgjigjet

Gazeta britanike, The Guardian, i ka shtruar historianit britanik, Noel Malcolm, pyetjen “A është Kosova Serbi?”. Kjo është përgjigjja që Malcolm, autor i librit të famshëm “Kosovo – a short story” i dha kësaj gazete.

—–

Historia e serbëve filloi në fillim të shekullit të 7-të kur ata u vendosën në Ballkan. Baza e tyre ishte jashtë Kosovës, të cilën ata e pushtuan gjatë fillimit të shekullit të 13-të, kështu që pohimi “Kosova ishte djepi i serbëve” është i pavërtetë.

Ajo që është e vërtet është se ata e sunduan Kosovën për rreth 250 vjet deri kur osmanët arritën kontrollin e plotë gjatë mesit të shekullit të 15-të. Kishat dhe manastiret kanë mbetur nga ajo periudhë, por nuk ka më shumë vazhdimësi midis shtetit mesjetar serb dhe Serbisë së sotme se sa midis Perandorisë Bizantine dhe Greqisë.

Kosova ishte territor osman deri sa kur u pushtua nga forcat serbe në vitin 1912. Serbët thonë se ata e çliruan Kosovën por edhe vlerësimet e vetë serbëve tregojnë se popullata ortodokse serbe në këtë kohe ishte më pak se 25 %. Shumica e popullsisë ishte shqiptare, dhe nuk e mirëpritën sundimin serb, kështu që “pushtim” është fjala e drejtë.

Por ligjërisht Kosova nuk ishte e përfshirë në mbretërinë Serbisë në vitin 1912: ajo vazhdoi të ishte territor i okupuar deri pas 1918-ës. Atëherë Kosova më në fund u inkuadrua, jo në shtetin serb, por në Jugosllavi dhe përveç një ndërprerje gjatë luftës së dytë botërore ajo mbeti pjesë e Jugosllavisë deri në vitin 2006.

Deri në shkatërrimin e Jugosllavisë federale nga Millosheviqi, Kosova kishte status të dyfishtë. U quante pjesë e Serbisë por ishte gjithashtu pjesë e federatës. Statusi si pjesë e federatës mbizotëronte; Kosova kishte parlamentin dhe qeverinë e saj dhe ishte e përfaqësuar drejtpërsëdrejti në nivel federal sikurse edhe Serbia. Në të vërtet Kosova ishte njëra nga tetë njësitë përbërëse të sistemit federal.

Pothuajse të gjitha njësitë janë bërë të pavarura. Historikisht, pavarësia e Kosovës vetëm kompleton këtë proces. Për këtë shkak Kosova tani është një shtet ish-jugosllav, kështu do të thoshte secilido historian.

 Is Kosovo Serbia? We ask a historian, The Guardian, 26 shkurt 2008

Read Full Post »

Po deshqiptarizohet veriu i Kosovës

Revista e re “Ekonomisti” që botohet në Kosovë në numrin e saj të fundit ka publikuar një intervistë me ish-kryeministrin e Kosovës dhe tani kryetarin e komunës së Mitrovicës, Bajram Rexhepi. Më poshtë po sjellim disa nga përgjigjjet e zotit Rexhepi dhënë revistës.

Ekonomisti: Meqë ju jetoni në fshatin Suhodoll që gjendet në veri të Mitrovicës, sa e ndieni veten të sigurt?

Rexhepi: Po unë e ndiej veten shumë të sigurt, por qytetarët kanë të drejtë të shqetësohen ndonjëherë. Kjo ndoshta është edhe për nga natyra ime, sepse jam i prirur që zakonisht t’i minimizoj këto ngjarje, të cilat të tjerët ndoshta mund t’i konsiderojnë shumë të mëdha.

Ekonomisti: Ju keni propozuar Mitrovicën me dy komuna. Kështu është konceptuar edhe në planin e Martti Ahtisaarit. A besoni ende se shpëtimi i vetëm për Mitrovicën është funksionimi i saj me dy komuna?

Rexhepi: Po ne një kohë të gjatë jemi munduar të gjejmë një zgjidhje për çështjen e Mitrovicës. Ky vend ka kaluar edhe nëpër neglizhencën e madhe nga ana e ndërkombëtarëve, por edhe tw vendorëve. UNMIK-u para ca ditësh ka pranuar se nuk është bërë sa duhet për çështjen e Mitrovicës. Natyrisht ka qenë i njohur edhe opsioni për ndarjen e pushtetit në Mitrovicë, i cili do t’i kënaqte disa aspirata të komunitetit serb. Por në anën tjetër mund të jetë një dhimbje për shqiptarët. Një sakrificë e tillë mendoj se realisht mund ta parandalonte ndarjen klasike të Mitrovicës dhe do të ishte një opsion i mirë krahas qëllimeve tona, sepse ne asnjëherë nuk u kemi ofruar diçka të tillë strukturave politike serbe për ndonjë marrëveshje eventuale lidhur me këtë çështje. Por gjithsesi parakushte për një gjë të tillë janë siguria e plotë, si dhe shpërbërja e strukturave paralele, sundimi i ligjit, lëvizja e lirë si dhe të mbrohet e drejta e pronës. Në këtë mënyrë ndoshta edhe do të mund të funksiononte ky koncept.

Ekonomisti: Çështja e shqiptarëve në veri është një problem më veti. Shumë prona janë shitur dhe njerëzit janë zhvendosur, por tash mund të ndryshohet situata dhe një pjesë e tyre mund të tentojë të kthehet. Si do ta zgjidhni këtë problem?

Rexhepi: Po natyrisht se plani ekziston. Përpara në pjesën veriore të Mitrovicës, më se 41 për qind e popullsisë ka qenë shqiptare, kurse të tjerët kanë qenë serbë dhe pakica tjera. Tash në këtë pjesë, shqiptarë e joserbë janë vetëm 15 për qind. Një pjesë e mirë e shqiptarëve i kanë pronat në atë pjesë dhe kompetent për këtë çështje është Agjensioni i Pronësisë. Gati të gjitha rastet janë të shqyrtuara dhe në proces tw implementimit. Kjo do të ndodhë, por natyrisht ky është një proces pak më i ngadalshëm, deri në kryerjen edhe tw disa formaliteteve rreth përfundimit të statusit dhe implementimit final të këtij projekti.Ekonomisti: A ka ndonjë statistikë se sa janë pronat e shitura të shqiptarëve në veriun e Mitrovicës?

Rexhepi: Nuk kemi statistika për këtë çështje, sepse kjo gjë ka qenë kompetencë e administratorit lokal. Ndoshta përafërsisht 20 apo 30 për qind të pronave janë shitur apo ndërruar në mënyrë konsensuale.

Të tërë intervistën mund ta lexoni ketu: Dhunës do t’i përgjigjemi me gjuhë të njejtë

Read Full Post »

Thuaje me zë të lartë “Kosova është vendi im”

Read Full Post »

Ku duhet të vendoset “Newborn”?

Ka ardh koha për ta levizur obeliskun e pavarësisë “NEWBORN”.

Në faqen e artistëve që erdhën me idenë për këtë obelisk ka filluar një debat për vendin se ku duhet të vendoset obelisku kur ai largohet nga vendi ku është sot, para “Pallatit të Rinisë dhe Sporteve” në Prishtinë.

Disa nga propozimet që kanë ardhur deri më tani janë:

Veternik
Grykën e Rugovës
Arbëri
Rrethi

Andreas Welch (foto)

Read Full Post »

Turizmi kolonial

Kosova nuk e qeverisė turizmin e vet – ajo, fatkeqėsisht, qeveriset nga turistėt. Administratorėt nė Kosovė, qofshin ata tė zakonshėm, zėvendės apo kryeadministratorė, tė UNMIK-ut qė janė kėtu apo ata tė BE-sė qė do tė vijnė, janė kėtu me kontrata tė kufizuara nė kohė (paēka qė misionet e tyre si institucione strukturore nuk kanė kufizime tė tilla). Ata janė njerėz qė e pėrjetojnė pėrkohshmėrinė e qėndrimit tė tyre nė Kosovė si njė pėrvojė turistike nė njė vend ekzotik, ku kanė zgjedhur tė pushojnė, pėr t’u kthyer pastaj nė vendet dhe shtėpitė e tyre, plotėsisht tė ndryshme me Kosovėn.

Turistėt kanė vetėm njė qėllim tė cilin e kėrkojnė me ēdo kusht nė vendin tė cilin e kanė vizituar, e ai ėshtė shfrytėzimi i vendit (zakonisht ekzotik dhe tėrėsisht i ndryshėm me vendin e origjinės sė turistit), si dhe dėfrimi i skajshėm me ofertėn e vendit, ofertė kjo e pėrgatitur vetėm pėr turistėt. Rrjedhimisht ėshtė nė natyrėn e turistit tė jetė i shkujdesur ndaj pasojave tė veprimeve tė tij. Ajo kohė qė ai e ka ndarė pėr pushimin e tij, ėshtė nė tė vėrtetė koha kur ai i lė anash njė pjesė tė konsiderueshme tė vlerave morale qė ia kufizojnė hedonizmin individual nė rrethin ku jeton, dhe ia hap dyert shfrenimit. Kėtė shfrenim turisti e arsyeton me domosdonė pėr thithjen e energjive tė reja pėr t’ia kundėrvėnė kėto molisjes nga automatizmi i pėrditshėm e i mėrzitshėm i punės me pagė. Kėshtu pėrvoja turistike, fenomen jo fort i vjetėr, paraqet thelbėsisht antitezėn e pėrditshmėrisė – turistėt thjeshtė kėmbėngulin nė veprime qė asnjėherė nuk do t’u shkonte mendja, dhe nuk do ta kishin mundėsinė t’i bėnin nė jetėrat e tyre nėpėr vendet prej nga vijnė. Natyrisht se turistėt nė vende tė caktuara janė tė obliguar t’u nėnshtrohen ligjeve tė vendit, dhe kėto kufizime ua ndalin paksa hovin e planifikuar tė dėfrimit.
Mirėpo, zakonisht vendet qė specializohen nė turizėm, janė tė prirura tė bėjnė lėshime tė caktuara pėr ata prej tė cilėve pėrfitojnė shuma marramendėse parash. Pėr kėto lėshime turistėt janė tė vetėdijshme. Dhe ata i shfrytėzojnė ato. Pa brejtje ndėrgjegjeje. Ndėrgjegjja nuk e pėrcjell turistin nė vendin qė e ka zgjedhur pėr ta vizituar – ajo mbetet nė shtėpi, sė bashku me vendin e punės, stresin, mėrzinė dhe obligimet shoqėrore e politike ndaj vendit. Ėshtė e kuptueshme qė turisti ėshtė i pėrgjegjshėm ndaj vendit tė vet, ai aty e ka shtėpinė dhe aty e ka organizuar jetėn. Pra ai nė asnjė mėnyrė nuk ia lejon vetes tė jetė turist aty. Kjo e tėra kthehet me kokė teposhtė kur turisti zbarkon nė vendin e pushimeve. Ndaj atij vendi nuk ka kurrėfarė pėrgjegjėsie dhe nga ai vend turisti pret vetėm pėrfitime. Asnjėherė nuk brengoset pėr aktulitetin e vendit dhe pėr tė ardhmen e tij. Nuk i bėn pėrshtypje gjendja shoqėrore e njerėzve aty, orari i punės sė atyre qė e shėrbejnė (tė cilėve pėrton edhe emrat t’ua mbajė mend), kushtet nė tė cilat pėrpiqet popullata e vendit ta mbijetojė pėrditshmėrinė, progresi apo ngecja e vendit, apo doket dhe zakonet qė e mbajnė shoqėrinė e atij vendi bashkė. Dallimet kulturore i pėrjeton si shok nė fillim, dhe pastaj fillon tė dėfrehet nga to – por mė tepėr e dėfren fakti se ato do tė mbesin aty kur ai tė shkojė. Kėto karakteristika tė vendit, qė pėr vendasit janė kushtet jetėsore, pėr turistin janė elemente zbavitjeje. Ai ėshtė i interesuar qė ato tė ekzistojnė, dhe qė tė ketė mundėsi t’i shfrytėzojė. Pėrndryshe udhėtimi i tij turistik do tė dėshtonte. Turisti nuk ėshtė i interesuar pėr progresin e vendit turistik. Ai udhėton pėr ta soditur dhe shfrytėzuar status-quo-nė dhe njerėzit e prodhuar nga kjo status-quo, tė cilėt turisti i konsideron tė neveritshėm si njerėz, por tė pranueshėm si shėrbėtorė.

A nuk janė pushtetarėt ndėrkombėtar nė Kosovė pikėrisht tė tillė? Kėta turistė me pushtet absolut politik e njohin Kosovėn si vend tė huaj (gjė qė edhe ėshtė pėr ta), dhe e trajtojnė zellshėm si tė tillė. Ata asnjėherė nuk pėrpiqen t’i kuptojnė doket dhe zakonet tona, madje as rrethanat nė tė cilat ne jetojmė e tė cilat na kanė bėrė tė tillė. Prej se kanė ardhur kėta turistė kėtu i krijojnė vetė kėto rrethana, duke na e ngushtuar hapėsirėn tonė, pėr ta rritur fushėveprimin e vet politik, ekonomik e social. Turistėt nė Kosovė janė jashtė ligjit, dhe e kanė tė lejuar tė bėjnė ēdo gjė. Pėr ta pėrvoja kėtu ėshtė njė dėfrim i thellė – situatė e veēantė e tė jetuarit nė pavarėsi tė plotė nga ligji dhe etika. Ata provojnė ēdo gjė qė u ėshtė ndaluar nė vendet prej nga vijnė, dhe flasin pėr kėto pėrvoja me t’u kthyer nė shtėpi. Turistėt e Kosovės e pėrjashtojnė secilėn mundėsi pėr progres nė vendin tonė, jodomosdoshmėrisht pse janė njerėz dashakėqinj, por pse janė turistė. Pėrkohshmėria e qėndrimit tė tyre dhe mosballafaqimi me pasojat e vendimeve/veprimeve tė tyre, kushtėzon njė moskokėēarje dhe mospėrgjegjėsi ndaj pozitave tė okupuara. Synimin e vetėm qė ata e kanė ėshtė qė ta ruajnė qetėsinė pėr kohėn sa janė kėtu, nė pushimet e tyre gjashtėmuajore (shpesh edhe mė gjatė), dhe t’ua bartin po atė gjendje turistėve pasardhės. Kėshtu riprodhohet mentaliteti i tyre i pėrkohshėm i pasqyruar nė politikė me vendime tė pėrkohshme qė len pasoja tė pėrhershme. Njėkohėsisht qeverisja nga turistėt kushtėzon mungesė tė vazhdimėsisė mes politikave, dhe rrjedhimisht mosangazhim afatgjatė. Turistėt janė njerėz tė ndryshėm me shije dhe qefe tė ndryshme. Duke i pasur duart e lira, administratorėt kėtu i zbatojnė kėto shije dhe qejfe nė tėrėsi. Kėto qejfe dhe shije zbatohen nė lėkurėn tonė dhe jetėn tonė. Turistė u pushtetshėm insistojnė nė riprodhimin e vazhdueshėm tė gjendjes sė mjerė ekonomike e shoqėrore nė Kosovė – kjo ua mundėson atyre sundimin e lehtė dhe pushimin e lirė pėr xhepat e tyre. Njėherė pata lexuar nė gazetėn londineze The Guardian pėr njė lloj tė veēantė tė ndėrmarrjes turistike e cila ilegalisht ishte organizuar nga disa agjenci turistike tė Evropės nė bashkėpunim me agjenci turistike tė Amerikės Latine. Turistėt nga vende tė ndryshme shkonin nė xhunglat e Amerikės Latine dhe zbarkonin si tė pėrdalė nė gjuetinė nė njerėz (kujto 10 shkurtin, policėt rumun, Steven Schook-un dhe Steven Curtisin). Kėto ndėrmarrje, natyrisht, janė ilegale. E keqja ėshtė se kėta turistė ishin njerėz me renome dhe reputacion nė komunitetet e tyre. Ata ishin punėtorė tė zellshėm dhe njerėz tė dobishėm pėr vendet e tyre. Mundėsia e krijuar nga turizmi i shndėrronte ata sakaq nė tė kundėrtėn e asaj qė ishin. Ai ua cyste atyre pikėrisht instinktin e egėr njerėzor pėr vrasje dhe shkatėrrim. Ose turizmi seksual i orientuar kryesisht kah vendet e Azisė, ku raste tė zakonshme janė marrėdhėniet seksuale me vajza dhe djem tė mitur.

Kėto dy raste qė i pėrmenda e shpėrfaqin, ndoshta, fytyrėn mė tė pėrshtirė tė realitetit prej nga janė pėrjashtuar vlerat dhe ligjet. Kosova ėshtė pikėrisht njė vend i tillė. Pushteti kėtu ėshtė jashtė ligjeve dhe nuk ėshtė i kushtėzuar me asgjė qė t’i pėrmbahet ēfarėdo kodi etik. Kėtu kemi tė instaluar njė pushtet tė zhveshur absolutisht nga imperativi kategorik etik, nga pėrgjegjėsia ndaj subjekteve tė cilat i qeverisė, dhe nė emėr tė tė cilave qeverisė. Nė Kosovė, turistėt-misionarė nuk kanė nevojė tė fshehen nga agjentėt frenues tė dėshirave tė tyre. Agjenti me potencial frenues (aparati shtetėror) ėshtė mishėruar nė turistin hedonist. Kėta administratorė janė thelbi i turistit, nė vendin qė u ėshtė dhėnė nėn menaxhim. Prandaj e kanė bėrė atė tė tillė – parajsė pėr turistėt.

 Visar Ymeri, gazeta javore Vetëvendosje, nr 122

Read Full Post »

“Serbët kanë falsifikuar trashëgiminë, të nisim verifikimet”

Me gjithë problemet e shumta pas ditëve të para të Pavarësisë, nga shtetit i ri i Kosovës pritet zgjidhje edhe për trashëgiminë kulturore. Kjo çështje e politizuar në favor të tezave të përkatësisë territoriale, kërkon përkujdesjen për vlerat që bartin këto monumente. Shumë prej tyre, të shkatërruara dhe të djegura, ndoshta nuk do të kthehen më. Mbrojtja dhe rindërtimi i tyre është një tjetër sfidë për shtetin e ri. Historiani dhe drejtuesi i Kompleksit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, Parim Kosova beson se rritja e buxhetit për këtë fushë do të përshpejtonte konservimin, restaurimin dhe ringritjen e këtyre monumente. Por sipas tij, është e nevojshme të nisë sa më parë verifikimi i hipotezave të falsifikuara nga serbët për trashëgiminë ortodokse shqiptare të Kosovës, sipas të cilave ato i përkasin serbëve.

Një nga çështjet e diskutuara në Kosovë është trashëgimia kulturore dhe historike. Çfarë ka ndodhur ndër vite me këtë pasuri?

Si në krahinat e tjera shqiptare ashtu edhe në Kosovë, iliro-shqiptarët në vazhdimësi kanë krijuar edhe vlera të shumta kulturore-historike. Dëshmi janë lokalitetet e shumta arkeologjike, objektet arkitektonike, perlat e shumta etj. Trashëgimia jo ortodokse në Kosovë gjatë gjithë kohës së okupimit serb të Kosovës(1912-1999) përjetoi përdhunime të ndryshme dhe sistematike, sipas planeve të sajuara nga institucionet shtetërore të okupatorit. Ajo trashëgimi që i shpëtoi kulturocidit dhe urbicidit serbojugosllav filloi të trajtohet në mënyrë institucionale vetëm gjatë viteve 1967-1981. Kjo falë rrethanave të krijuara në politikën ndërkombëtare në relacion me ish-Jugosllavinë. Nga viti 1981-1999, pas demonstratave shqiptare për Kosovën Republikë, filloi vendosja e masave të dhunshme nëpër institucione shkencore, kulturore, arsimore të Kosovës si në Entin për Mbrojtjen e Monumenteve të Kosovës, Muzeun e Kosovës, Muzeun e Revolucionit të Kosovës, Entin për Mbrojtjen e Përmendoreve Kulturore të Prizrenit etj. Filloi edhe rrënimi i shumë monumenteve të tjera që kishin shpëtuar deri atëherë. Madje u përdhosën edhe bustet e heronjve shqiptar që kishin luftuar nën parullën e “Vëllazërim Bashkimit” gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Situatat që pasuan më vonë, sollën heqjen e autonomisë së Kosovës më 1989. Kështu filloi faza e përshpejtuar edhe e shkatërrimit të trashëgimisë në Kosovë nga serbët. Gjatë Luftës së fundit UÇK-shteti Serb, ata shkatërruan edhe një pjesë të madhe të trashëgimisë. Vetëm në rrethinën e Deçanit dogjën dhe shkatërruan mbi 300 kulla. Në Kosovë dogjën dhe shkatërruan 218 xhami, shumë teqe, tyrbe, disa kisha katolike dhe me qindra mijëra objekte banimi. Muzeu i Lidhjes Shqiptare të Prizrenit së bashku me eksponatet, kulla ku është mbajtur Lidhja Shqiptare e Pejës, Çarshia e Pejës, Çarshia e Gjakovës etj, patën të njëjtin fat.

Aktualisht si është gjendja? Ka pasur rindërtime të këtyre monumenteve historike dhe kulturore?

Një pjesë e tyre u rindërtuan nga vetë pronarët, disa nga buxheti i konsoliduar i Kosovës, një pjesë tjetër u rindërtuan me donacione të ndryshme. Pas luftës është rindërtuar Muzeu i djegur i Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, Teqeja Bektashiane e Gjakovës etj. Por duhet të theksohet se shumica nga këto mijëra objekte të shkatërruar, për shumë arsye nuk mund të rindërtohen më asnjëherë.

Kosova vazhdon të gëzojë ditët e para të Pavarësisë. Çfarë mendoni se do ndodhë me këtë pasuri dhe cilat duhet të jenë masat e para?

Me zgjidhjen e statusit të Kosovës, situata për trashëgiminë do të jetë shumë më e favorshme. Pavarësisht vështirësive të ndryshme që do të ketë në buxhetin e Kosovës, duhen gjetur mënyra që buxheti për trashëgimi të rritet. Kjo është bazë për përkujdesje të mirëfilltë të trashëgimisë së mbetur dhe të rindërtimit të një pjese të atyre që janë shkatërruar. Flasim për ato monumente që ekzistojnë në incizime arkitektonike dhe fotografi të ndryshme. Rritja e buxhetit do të çojë në përshpejtimin e restaurimit, konservimit dhe rindërtimit të monumenteve. Mendojmë që duhet të fillohet me verifikimin e hipotezave serbe pasi ata, të mbështetur nga aleatët tradicional të pansllavizmit gjatë gjithë shekullit të kaluar bënë falsifikime për trashëgiminë ortodokse shqiptare në Kosovë, duke u munduar të përvetësonin ato objekte si të tyre. Pas Pavarësisë, besoj që ekspertët vendorë në bashkëpunim me ata nga Tirana dhe vende të tjera duhet të vërtetojnë këto falsifikime të pseudoshkencës serbe. Rindërtimi i atyre që janë shkatërruar duhet të fillojë. Puna ka filluar në Ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, e cila përmes ekspertëve të Instituteve për Mbrojtjen e Monumenteve ka bërë inventarizimin e trashëgimisë së Kosovës. Në këtë mënyrë janë evidentuar objektet-monumentet të të gjitha gjinive. E rëndësishme është që tani monumentet janë nën përkujdesje institucionale dhe të mbrojtura me ligj nga Shteti i Kosovës.

Do të gjejë vëmendjen e duhur trashëgimia në këtë kohë, apo do të ketë një shpërfillje kundrejt problemeve të tjera?

Kjo gjë nuk do të ndodhë kurrë në Shtetin e Kosovës. Populli me shekuj i mbrojti monumentet e veta dhe tani ka edhe institutet e veta nëpër të gjitha komunat e Kosovës. Vitin e kaluar u aprovua edhe Ligji për Trashëgimi dhe është në funksion.

A ka marrë një theks politik, si për Kosovën ashtu edhe për Serbinë kjo çështje?

Edhe më sipër theksova se Serbia me aparatin e saj arriti të politizojë këtë çështje, por besoj që në vitet e ardhme kjo do të depolitizohet. Po marrim vetëm një shembull të këtij vullneti. Manastiri i Deçanit historikisht dihet që i ka takuar fisit shqiptar Gashi, por aty prej vitesh janë vendosur murgjit serbë…Manastiri në fjalë tani është monument i mbrojtur edhe nga UNESCO-ja. Për momentin Serbia doli fituese në këtë drejtim. Me aleatët e vetë arriti të politizojë falsifikimet e veta. Mjerisht kjo gjë u mbështet edhe në Planin e Ahtisaarit…

Një pjesë e mirë e objekteve të trashëgimisë u rrëmbyen gjatë luftës. Ka përpjekje ose shpresa të kthehen sërish?

Në vitin 1995, Ministria e Kulturës e Serbisë kishte organizuar një ekspozitë në Beograd të titulluar “Vlerat e Kosovës”. Disa qindra eksponate i kishte marrë nga Muzeu i Kosovës, Muzeu Arkeologjik Regjional i Prizrenit dhe pavarësisht përpjekjeve nga instancat e Kosovës ato nuk janë kthyer ende. Ka pasur vetëm ndonjë rast si ai para tri vjetësh kur administratori i Kosovës z. Michael Shtainer solli nga Beogradi eksponatin shumë me vlerë “Hyjnesha në Fron”, e cila daton në vitin 3500 pr. Er.

Objektet e kultit kanë qenë objektiv i shkatërrimeve të mëdha. Vazhdojnë të kanosen?

Edhe gjatë luftës së fundit ishin objektiv i shkatërrimeve nga serbët, por sot ato trajtohen në mënyrë institucionale, dhe nuk kanosen nga përdhunimet.

Nisur nga pozicioni i historianit, sa kanë humbur brezat që do vijnë nga dëshmitë historike të Kosovës, që tashmë nuk janë më?

Kosova, njerëzimi dhe brezat në përgjithësi kanë humbur shumë nga gjithë ky kulturocid i ushtruar nga serbët ndaj trashëgimisë në Kosovë.

Ju drejtoni një kompleks, i cili vet pësoi shkatërrim total. Keni bërë një kërkesë për gjykim në Gjykatën e Hagës. Është marrë parasysh?

Muzeu Historik në Kompleksin Monumental të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, më 27 mars 1999 u dogj së bashku me të gjitha eksponatet nga serbët. Ndaj këtyre 11 pjesëmarrësve kemi ngritur aktakuzë në Tribunalin e Hagës. Ne ende nuk kemi informatë që është marrë në shqyrtim aktakuza jonë.

Oliverta Lila, Gazeta Shqiptare

Read Full Post »

Maqedonia më shumë frikësohet nga paqa në Kosovë se nga dhuna në Serbi

Anila Disha, Lajm Maqedoni

Maqedonia me sa duket me arshin të dyfishtë e përcjellë situatën në fqinjësi. Përderisa kur është fjala për Kosovën, situata ;do herë dramatizohet, kur është në pyetje Serbia situata relativizohet, madje edhe kur është dramatike.

Edhe pse në Serbi kanë filluar protesta të cilat e rrezikojnë tërë rajonin, ato aspak nuk e brengosin MPB-në e Maqedonisë, ku vlerësohet se situata është normale. Zëdhënësi i MPB-së, Ivo Kotevski thotë se MPB-ja po e përcjellë situatën dhe për momentin nuk ka nevojë të rritjes së forcave të sigurisë në vendkalimet kufitare me Serbinë. “Situata është normale dhe gjithçka është nën kontroll. Gjatë gjithë kohës e përcjellim situatën dhe po qe nevoja do të ketë edhe përforcime”, tha zëdhënësi Kotevski, duke shtuar se për momentin gjithçka është normale.

Edhe serbët e Maqedonisë kanë paralajmëruar protesta në Maqedoni. Partia Demokratike e Serbëve të Maqedonisë, ka paralajmëruar protesta pasi të kthehen nga protestat e Beogradit. Protestat janë planifikuar që të mbahen në qytetin e Kumanovës, ku protestuesit kryesorë do të jenë nxënësit e shkollave. Sipas organizatorëve protestuesit planifikohet që të marshojnë edhe drejt gjimnazit të Kumanovës, ku mësojnë nxënësit shqiptarë.

Read Full Post »

LDK + PDK

Dikur, ish-presidenti i Kosovës, Ibrahim Rugova dhe partia e tij ishin armiqtë më të mëdhenj të Hashim Thaçit, që para se të bëhej kryetar partie, e tani kryeministër, ishte pjesë e strukturave udhëheqëse të UÇK-së. Sipas këtyre njerëzve LDK dhe udhëheqësia e saj ishin tradhtar të popullit të Kosovës, diçka që arsyetohej me fotografitë nga takimet mes Ibrahim Rugovës dhe Sllobodan Milosheviqit.

Por gjërat kanë ndryshuar. E gjithë kjo i takon të kaluarës. Thaçi tani më nuk është radikal siç ishte kur ai studionte në Universitetin e Prishtinës apo u bë pjesë e udhëheqësish së UÇK-së. Pas një kohe të shkurtër si kryeministër i Kosovës fill pas mbarimit të luftës, Thaçi që nuk kishte një përshtypje të mirë tek ndërkombëtarët u deshtë të hynte në opozitë dhe në të njëjtën kohë të filloj një reformim të partisë dhe mënyrës se sy ky perceptohej nga ndërkombëtarët në Kosovës.

Për tu bërë më i pranueshëm, Thaçi i ktheu shpinën idealizmit, asaj që ai gjithmonë kishte besuar, dhe filloi me pragmatizëm për të ju treguar ndërkombëtarëve se ky tani nuk ishte më ushtari gjarpër i luftës së Kosovës por një politikan i respektuar që ishte i gatshëm të merrte në drejtim shtetin e Kosovës.

Në këtë rrugë të transformimit të Thaçit nga një idealist në një pragmatist, partia PDK, ndoshta edhe për shkak të egoizmit të Thaçit për tu bërë kryeministër dhe bile kryeministri i parë i Kosovës së pavarur, sakrifikoi shumë. Lufta e Kosovës filloi të përmendej më rrallë, u pranua që Kosova të mos ketë ushtri të vetën, u hesht kur ata që tani përsërisnin kërkesat e dikurshme të Thaçit dhe shokëve të tij arrestoheshin nga policia ndërkombëtare, LDK nuk ishin më tradhtarët e dikurshëm por bashkëpunëtorët e nevojshëm, flamuri kombëtar u sakfrikua për yllat e BE-së.

Thaçi dhe LDK u bënë mish e shpirt. Kjo ilustrohet më se miri nga vizita e Thaçit tek varri i ish-presidentit të ndjerë Ibrahim Rugova. Për së gjalli nuk arritën të pajtoheshin por tani, ndoshta jo nga vetëdëshira, një pajtim po vjen. Një pajtim që siguron pozicionet e politikanëve por që pa dyshim dëmton popullin pasi që Kosova tani nuk ka ndonjë opozitë dhe fati i popullit është në duart e njerëzve që për më shumë se 9 vite rresht dëshmuan se nuk dinë asgjë tjetër veçse të keqpërdorin në të gjitha mënyrat besimin e popullit. Askush në parlament për të ngritur zërin nëse qeveria Thaçi fillon të çoroditet si ato te mëparshmet. AAK-ja e vogël që tani është në opozitë për një kohë është neutralizuar me ndryshimin e Kornizës Kushtetuese që e bënë të mundshme përfaqësimin e kësaj partie në kryesinë e kuvendit.

Read Full Post »

Të shoh në sy, Kosovë!

 

Edlira Gjoni, Tirana Observer

Të shoh në sy, Kosovë! Drejt, në syrin tënd zhbirues, që s’tutet, as ulet, as dridhet. Në sy të shoh, Kosovë. Në sy! Dhe më ngul drithërimat qartësia e asaj që shoh drejt në sytë e tu. Mëvetësinë, bindjen për ta pasur, këmbënguljen për ta arritur, të drejtën për ta merituar. Dhe më dhembin sytë e mi, Kosovë. Sytë e mi shqiptarë, që nuk e panë kaq drejt vuajtjen tënde; as pastrimin tënd etnik; as rrugën tënde të pashembullt 9-vjeçare për ta arritur standardet që në Tiranë nuk po dinë të arrijnë dot; as këmbënguljen tënde të palëkundur nga asnjë lloj presioni, lëmoshe apo gënjeshtre.

Të shoh në sy, Kosovë, dhe më vjen për të qarë. Për të vuajtur më vjen, që ndjenja ime e gëzimi për ty më është mbuluar nga manipulimet prej të cilave nuk kam imunitet. Guximi yt për të marrë atë që meriton më tremb, sepse më pyesin “a din ti, Kosovë, të ndërtosh shtet? A mundesh ti, Kosovë, të kuptosh fjalën “demokraci”? A din ti, Kosovë, të jetosh në komunitet?” …Unë i ul sytë e para, Kosovë. I ul poshtë krejt, se nuk e kam aq të fortë besimin tek origjina ime; as tek të drejtat e mia që përditë m’i tregojnë të ndryshme; as tek kultura ime, që shumë kam lënë të ma përziejnë; as tek idealet e mia, që nuk di nën ç’qiell presin të damkosen a të lulëzojnë.

Unë ika nga Shqipëria në ’97-ën, Kosovë. Së bashku me mijëra të tjerë që eksoduan, e me të tjera mijëra që shkuan poshtë dheut për të mos parë çmenduritë sipër tij. Kurse ti i mblodhe të gjithë shqiptarët e tu një vit më vonë, me anije, aviona e mushka, me armë në krah e pa kompromis në kokë. T’i pritëm të dëbuarit e tu, Kosovë, por nuk iu bashkë-ngjitëm Bacës, as Ramushit, as Hashimit, as Vetonit, as Imbrahimit. As në Recak, as në Rambuje, as në Prishtinë! E pamë të vërtetën tënde me sytë e botës, Kosovë; edhe pse me gjysma fjalësh përkthenim vetë për ty në Morinë. Por s’ta kaluam cakun, Kosovë. Prandaj i ul sot sytë e mi.

“Mëvetësinë ta njoh me kushte”-të thashë. Po ti e kurseje zërin për atje ku do të dëgjohej. Kushtësitë e mia ishin sy-poshtë. Por në 17 Shkurt ma shkule nga kraharori ndjenjën që meskiniteti dhe sytë e tretë më bënin të shihja për ty. Festova në Vlorën e Ismailit dhe qava bashkë me Isë Boletinin. Ia mora këngës labe për ty; dhe nuk doja fare të frenohesha e kërkoja llogari për ndjesitë e mia të vrullshme kuqezi. Ngrita dolli për pavarësinë tënde në Tiranë, e ri-gjetura Kosovë. Dhe përjetova njëlloj si në Fier, në Lushnjë, në Durrës, në Shkodër, në Gostivar, në Shkup, në Tetovë, Romë, Londër, Boston, New York, Gjenevë….kudo ku kishte një shqiptar. Gëzova; dhe ngrita kokën të të shoh drejt në sy! Mezi i shihja sytë e tu, me kokën lart dhe vështrimin drejt, ashtu siç e mbaje edhe në Recak, edhe në Rambuje, edhe në Hagë. Nuk e kapja dot vështrimin tënd që sheh vetëm drejt. Vështrim gjigant, mbartur në pa-përulësinë e ish-komandantit që para se të mësonte të “negocionte” për termat, i mësoi terma-nxjerrësit se ç’do të thotë “të mos heqësh dorë nga ideali”.

Kam frikë nga vështrimi yt, Kosovë. Është i gjallë, i qartë, i largët, i drejtë, dhe është disa kokë sipër meje. Ty s’tu drodh qerpiku. As me shprehjet e ngrira në kokat e prera në 99-ën, as në politikën e zvarritjes vrasëse deri në 2008-ën. Ti pe drejt! Shumë drejt, Kosovë! Prandaj më tremb, më tkurr, më shpërfill vështrimi yt. Por unë vazhdoj, vazhdoj të të shoh në sy, sepse dua të di deri ku shkon ai vështrimi yt; se këtu poshtë, nga Shqipëria ime, ende nuk duket dot gjë. Asgjë nuk shoh. Shtati, përshtatja, asimilimi, përulja, hapja rrugë, bindja pa fjalë, kompromisi pa skrupull, etja për pak më shumë gjatësi, m’i kanë shkulur fare ato rrënjët që ushqejnë virtytet që mban ende gjallë ti, Kosovë. Ato virtyte që guxoj të t’i quaj edhe tribale, se kështu më kanë mësuar të parët dhe ndërkombëtarët. Të njëjtët të cilëve ti u mësove se mëvetësia ka lindur para diplomacisë. Po, po. Të njëjtët që më kërkojnë Himarën e më mohojnë Çamërinë. Të njëjtët që më thonë “orientale”, e që rrugën për tek gjuha ime fare nuk e dinë. Të njëjtët që më përbuzin e më duan, se pa përbuzjen ndaj meje, nesër më nuk gdhijnë! Ti i sfidove, Kosovë. Ata, bashkë më mua, perëndimoren pa tribu. Qytetaren e salloneve të mëdha me gota gjaku pa shije. Zbërthyesen e demokracisë, tamam këtu ku ka 18 vjet që meritokracia është ulur këmbëkryq në orgjitë me kalbëzimet perëndimore. Të shoh në sy, Kosovë. Dhe ti bën bash mirë që ma shpërfill vështrimin. Më në fund, e meritoj!

Read Full Post »

Skender Hyseni ministër i jashtëm?

Sipas gazetës Express, PDK dhe LDK janë marr vesh që Ministria e Punëve të Jashtme ti takoj LDK-së dhe sipas të gjitha gjasave ministri i jashtëm i parë i Kosovës do jetë ministri i tanishëm i kulturës, Skënder Hyseni. Hyseni njihet si një bashkëpunëtor i ngushtë i të ndjerit Ibrahim Rugova. Para se të bëhej ministër i kulturës ai shërbente si zëdhënës i Ekipit të Unitetit.

Read Full Post »

Kalorësit e apokalipsës

Petrit Selimi, bashkthemelues i Gazetës Express dhe kompanisë Ipko 

Të enjten në mbrëmje, CNN-i ndërpreu programin e rregullt për të treguar pamje nga demonstratat në Beograd, të organizuara nga kryeministri Kostunica dhe aleati i tij i rizbuluar politik, ish-paramilitari dhe radikali Tomislav
Nikolic.

Grupe të hallakatura të “tifozëve sportivë”, ish-rezervistëve dhe vandalëve, kanë atakuar ambasada të ndryshme perëndimore, ndërsa në sheshin kryesor politikanët mbanin fjalime të pasionuara. Udhëheqësi i CNN-it, Jim Clansy, në një moment komenton diçka me gjysmë zëri që “për serbë Kosova është Jerusalem dhe prandaj shumë serbë kanë reaguar me dhunë ndaj këtij lajmi”.

Edhe në disa komente të para mediale nga mediat e ndryshme në mbarë botën, të postuara në Internet, vërehet një trohë hamendjeje se mos po nis diçka e tmerrshme në Ballkan, për shkak të njohjes së Kosovës? Nuk do shumë imagjinatë që tek disa diplomatë evropianë, e ndoshta edhe në publikun evropian, të lodhur nga lajmet për probleme në Ballkan, mund të ketë reaksion të brengosur se ç’po ndodh me demonstrata të dhunshme, pika kufitare të kallura e retorikë nxitëse.

Kjo edhe mund të luhatë bindjen që vendimi më i mirë është marrë për Ballkanin. Një shtresë e caktuar e burokratëve evropianë me gjysmë zëri kanë pranuar pavarësinë e Kosovës, pjesërisht edhe duke besuar që një lloj dëmi po i bëhet Serbisë. Që pavarësia e Kosovës është e keqja më e vogël – opsion i keq, por i detyruar.

Mitingu në Beograd është ngjarje që demonstron më së miri arsyet se pse Kosova ka kërkuar pavarësinë. Kënd po e shohim në ekrane televizive duke propaganduar që “Kosova është Serbi”? Është Vojislav Kostunica, politikan minor që u bë figurë në Serbi, vetëm pasi që ekspertët e sondazheve vërejtën që është politikani që mund të rrëzojë Millosevicin, pasi
që është nacionalist i përbetuar dhe mund t’i tërheq votat e djathtistëve. Vojislav Kostunica dhe ministrat e tij besnikë, janë duke përdorur terme që kanë qëllim ta degradojnë, frikësojnë apo shkaktojnë dhe përkrahin dhunë dhe veprime paragjykuese ndaj shqiptarëve të Kosovës. Ky është edhe definicion enciklopedik i gjuhës së urrejtjes, i cili nuk duhet frikësuar, por gërditur publikun normal evropian.

Kostunica është duke ndarë ekranin me Toma Nikolicin, i cili publikisht ka pranuar të ketë qenë paramilitar, në fushatat kundër Kroacisë dhe Bosnjës, ku bandat e tij dhe Shesheljit kanë shkaktuar masakrat më mizore pas luftës. Toma Nikolic, ca javë para se të vritet Djindjic, thërret publikisht për vrasjen e tij. Më 1991, Nikolic ka deklaruar që “Milosevic është frikacak, ai ka bëri thirrje për luftë – unë kam shku vetë në luftë”. Kostunica është afër edhe peshkopit Amfilohije Radovic, njërit nga klerikët më nacionalistë të Kishës Ortodokse, person i cili nuk fsheh simpatinë dhe përkrahjen për kriminelët e luftës, Ratko Mladic dhe Radovan Karadjic. Pamjet e qeta me qirinj dhe lutje për Kosovën nuk duhet mashtruar Evropën. Ky person nuk po lutet për paqe. Në fjalimin e tij të njohur gjatë varrimit të kryeministrit Djindjic më 2003, peshkopi pat tmerruar familjen e të ndjerit, duke pohuar që Djindjici ia bëri gropën vetit me fjalët “kush e nxjerrë shpatën, nga shpata vdes”. Shumëkush ka kuptuar që fjalët e tij ishin hakmarrja e fundit ndaj politikanit që dorëzoi Milosevicin në Hagë.

Porosia e Kostunicës po amplifikohet nga mediat agresive serbe, nga disa fytyra të njëjta mediale që propagonin vrasje gjatë luftërave të viteve 1990. Është ironike ta shohësh Miroslav Lazanskin, gazetarin më të spikatur nacionalist, të shkruajë kolumne në të përditshmen Politika, medium që ishte platforma e sundimit Milosevician. Tabloidet serbe kanë pasur dy vite të negociatave për ta mbushur kupën me helm. Çdo ditë shtesë të negociatave veçse ka hapur më shumë dritaren e mundësisë për nacionalistët të shtojnë decibelat në thirrjet e tyre. Emiteri publik serb, RTS, njëherë veç i bombarduar nga NATO-ja për shkak të nxitjes së urrejtjes, iu ka kthyer pllakës së vjetër. Ministrat e DSS-it të Kostunicës po ashtu përkrahin veprimet e dhunshme të “tifozëve sportivë”. Edhe këta duhet demistifikuar. S’janë këta huliganët e lindur nga klasa punëtore e qyteteve evropiane. Organizatat e tifozëve në Serbi kanë qenë paravan për mbledhje të paramilitarëve të vërtetë gjatë të nëntëdhjetave. Organizatat e tifozëve të Obiliqit dhe Cervena Zvezdes kane qenë të përkrahur financiarisht nga Arkani, një kriminel tjetër i luftave. Ministrat e Kostunicës i përkrahin publikisht këta ekstremistë – edhe pse në klithmat e tyre gjatë protestave të fundit përsëritnin parullat e rimuara vdekjeprurëse “Thika, teli, Srebrenica” (Noz-zica-Srebrenica), “Vraj, prej n’fyt, që shqiptari të zhduket” (Ubij-zakolji-da-siptar-ne-postoji).

Kjo pra është Serbia që po proteston në TV. Amalgam i politikanëve nacionalistë që kërkojnë renesansë të karrierës së tyre politike, duke rilindë edhe ndjenjën nacionaliste. Qyqarë dhe vrasës që sot e kësaj dite janë pishman se pse nuk vranë më shumë “ustashë, balija e shiftari” sa patën mundësi – ndoshta ashtu do t’i kishin fituar luftërat e humbura. Priftërinjtë që kërkojnë poena politikë për të dominuar organizatën kishtare, që e ka prijësin e sëmurë (Patriarku serb është plakur dhe është pa vetëdije). Duke shkruar këto rreshta, dëgjoj edhe një margaritar të argumentimit serb. Komentatorët “liberalë” ankohen se “pse po na merret Kosova për shkak Milosevicit, kur ka 8 vite që jemi demokraci proevropiane”. Nuk e vërejnë dot diskrepancën midis asaj çka proklamohet dhe natyrës së proklamuesit. Serbia ndoshta ka bërë lëvizje progresive në ekonomi të tregut. Ndoshta edhe ka organizuar zgjedhje demokratike dhe ka reformuar sistemin politik. Megjithatë – retorika e Serbisë e viteve të fundit për njohësit e Ballkanit, e edhe për ne të shkretët që kjo gjuhë urrejtjeje na shkatërroi një pjesë të madhe të jetës, nuk është e ndryshme prej fjalëve që na tmerruan në verën e vitit 1989.

Me këtë Serbi nuk ka vend për ta dialoguar Kosovën. Kjo është Serbia e Vukovarit, Sarajevës, Srebrenicës, Reçakut e Suha Rekës. Serbia, e cila kërkon Kosovën, por nuk i sheh kosovarët për njerëz. Që pretendon të jetë e brengosur për kisha, por s’i vjen as era e vlerave të krishtera. Por, me këtë Serbi nuk duhet të merremi ne. Duhet të merret Evropa. Në duhet përvjelë mangët dhe fokusuar që shoqërinë tonë ta bëjmë të suksesshme. Të mos bie pre e provokimeve dhe taktikës së tmerrimit dhe propagandës. Ndoshta nacionalistët serbë edhe do të harxhohen në retorikë, si ndonjë ballon i shfryer. Por argumentimi i shoqërive të civilizuara kundër kësaj kulshedre të rilindur nuk duhet të zbutet.

Read Full Post »

Agolli: Tashmë kemi një Shqipëri me dy shtete

Shkrimtar jonë i madh, Dritëro Agolli, në një intervistë me të përditshmen Gazeta Shqip nga Tirana u përgjigjë edhe në shumë pyetje që lidhen me Kosovën dhe shpalljen e pavarësisë që ndodhi me 17.shkurt.

Këtu po e prezantojmë vetëm një pjesë të intervistës.

Vetëm disa ditë më parë shqiptarët jetuan një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë e tyre, pavarësinë e Kosovës. Si do ta vlerësonit këtë ditë?

Është një ngjarje shumë e madhe, pasi për këtë moment kanë luftuar shumë breza të Shqipërisë. Vetëm në 100-vjeçarin që shkoi numërohen gjithë ato sakrifica, gjithë ato mundime e tortura, gjithë ato heroizma. Janë shkruar aq shumë libra e shkrime për çështjen e Kosovës, sa mund të mbulohej gjithë Evropa me ato ç‘janë shkruar. Gjithë territori i Evropës mund të mbushej me fjalë nëse do t‘i mblidhnim. Dhe ia arritëm kësaj dite në sajë të luftës së vetë popullit shqiptar të Kosovës, të përpjekjeve diplomatike të gjata, por edhe të vetë luftës me armë që u bë, lufta e madhe e UÇK-së. Dhe më në fund arriti që Kosova të fitojë pavarësinë dhe të bëhet një shtet tjetër. Tashmë kemi një Shqipëri me dy shtete.

Në këtë moment të madh për shqiptarët, në këtë moment kur mund ta shohim Kosovën si një shtet të pavarur, moment që e kemi dashur të gjithë, nuk mund të rrimë pa kujtuar ata mijëra njerëz, luftëtarë, njerëz të letërsisë, që vdiqën pa e parë këtë ditë. Janë shumë njerëz që mund të kujtohen si nga ky krah, ashtu edhe nga ai krah. Para dy-tre vitesh vdiq Azem Shkreli, i cili ishte një luftëtar i ndjeshëm i kësaj lufte për përparimin e Kosovës dhe zgjedhjen e çështjes shqiptare. Por kanë vdekur dhe të tjerë nga krahu jonë. Dhe unë kam pasur frikë se mos vdes pa e parë Kosovën e lirë. Për ata që jetojnë dhe e prekën këtë ëndërr kjo është një lumturi e madhe, e papërshkrueshme. Pasi ne mundëm të shohim pragun e zgjedhjes përfundimtare të çështjes shqiptare kombëtare, pasi s‘është zgjedhur akoma përfundimisht, por do të zgjidhet. Me pavarësinë e Kosovës, Evropa bëri një autokritikë ndaj vetes, kërkoi ndjesë për gjyshërit dhe stërgjyshërit e saj, pasi ata e çuan Kosovën drejt Serbisë.

Ky moment është një gëzim për të gjithë ne. Kanë luftuar për këtë ditë jo vetëm luftëtarët e UÇK-së, që nga Adem Jashari dhe dhjetëra njerëz të familjes së tij që u vranë për këtë ideal, por dhe këta që janë ende gjallë, që mund të binin dëshmorë, siç është dhe Kryeministri i tanishëm, Hashim Thaçi, Fatmir Limaj, ish-kryeministrat Ramush Harajdinaj dhe Agim Çeku etj.

Por nuk mund të harrohet dhe përpjekja paqësore që ka bërë Ibrahim Rugova, një nga themeluesit e Kuvendit të Kosovës, apo një nga luftëtarët e mëdhenj të çështjes shqiptare, siç është Rexhep Qosja, i cili është ende gjallë. Është një nga njerëzit që ka shkruar me mijëra faqe për Kosovën, është ndeshur me historianë, politikanë, filozofë serbë. Por ndonjëherë ne i harrojmë këto kontribute e nxehemi. Më vjen keq që disa nga ne nga kjo anë, por edhe nga ana tjetër e kufirit, kanë mprehur stilografin duke e sulmuar dhe duke thënë dhe të pavërteta. Ai është një luftëtar i madh i kësaj çështjeje dhe kjo nuk mund të mohohet. Por ka dhe autorë të tjerë nga ana jonë, si Kristo Frashëri, që ka shkruar dhjetëra për çështjen shqiptare.

Pavarësia e Kosovës tregon atë që e kanë thënë të gjithë, një padrejtësi historike që është bërë më 1913, e cila po zgjidhet ngadalë me kontributin e madh edhe të Shqipërisë. Po të mos ishte dhe Shqipëria, Kosova do të mbetej një krahinë e vogël e Serbisë. Vetë ekzistenca jonë këtej e ngriti dhe atë krah. Ashtu, nëse i referohemi historisë, nëse nuk do të ishin luftëtarët e Kosovës, nuk do të ngrihej flamuri ynë më 1912-ën.

Nuk mund të harrohet dhe ndihma e madhe që ka dhënë për finalizimin e këtij procesi edhe Amerika, bashkë me aleatët e saj të Evropës dhe vendeve të tjera të botës. Edhe presidentët e hershëm të SHBA-së e kanë ndihmuar Shqipërinë, edhe të sotmi e kanë ndjekur atë traditë, si Klinton apo Bush.

Dikur gjyshërit tanë këndonin atë këngën, “Mbahu nënë mos ki frikë, se ke djemtë në Amerikë”. Dhe im atë ka qenë në Amerikë dhe ka punuar atje rreth 20 vjet. Dua të them se gjithë shqiptarët kanë qenë të lidhur me Amerikën këtej dhe andej kufirit. Edhe në luftën nacional-çlirimtare ne kemi qenë në koalicionin antifashist anglo-amerikan.

Si e shihni të ardhmen e këtyre dy shteteve në rajon?

Me pavarësinë e Kosovës klima e rajonit do të zbutet, pasi nuk do të ketë më luftëra. Nuk do të jetë më ajo lëvizje e vazhdueshme e Serbisë, e cila gjithnjë do të ngacmonte, gjithnjë do të ngriheshin të shtypurit ndaj saj. Kjo nuk do të ekzistojë më. Do të ketë një zbutje të kësaj klime që ka munguar dhe kjo është diçka pozitive. Shqipëria, por edhe Kosova, do të jetojnë një mirëqenie të madhe. Kjo pasi të dyja këto vende shqiptare kanë resurse të mëdha tokësore dhe nëntokësore. Dhe të gjitha këto do të shfrytëzohen më lirshëm nga të dyja anët e kufirit, në mënyrë që të rritet mirëqenia e qytetarëve të tyre. I shoh tashmë këto dy shtete shqiptare si dy trupa me një zemër dhe ky është një parahap i parafundit i zgjedhjes së çështjes shqiptare, i asaj çështjeje për të cilën kanë ëndërruar breza të tërë. Unë mendoj se në të ardhme do të jetë një shtet e jo dy shtete.

Cila do të ishte këshilla juaj për njerëzit që drejtojnë politikën e shtetit më të ri në rajon?

Unë mendoj që drejtuesit e Kosovës duhet t‘i studiojnë mirë drejtuesit e Shqipërisë. Psikologjinë, mënyrën se si drejtojnë, taktikat që kanë përdorur, të mirat dhe të këqijat që ka pasur ky vend. Veçanërisht duhet të mësojnë nga të këqijat, në mënyrë që të mos përsërisin të njëjtat gabime që janë bërë në politikën tonë këto vite.

Gazet Shqip

Read Full Post »