Feeds:
Postime
Komente

Posts Tagged ‘kushtetuta’

Me një ceremoni solemne, u nënshkrua Kushtetuta e Republikës së Kosovës, e cila përcakton Kosovën shtet sovran dhe të pavarur. Në ceremoninë e miratimit të Kushtetutës së Republikës së Kosovës morën pjesë liderët kryesorë të vendit, por edhe mysafirë të shumtë dhe përfaqësues tjerë ndërkombëtarë. Kushtetuta do t’i dërgohet Parlamentit të Kosovës për miratim, ndërsa hyn në fuqi me 15 qershor.

Këtu mund ta lexoni verzionin final të kushtetutës. Më poshtë mund të lexoni disa nga nenet:

Republika e Kosovës është shoqëri shumetnike, e përbërë nga shqiptarët dhe komunitetet tjera e cila qeveriset në mënyrë demokratike, me respektim të plotë të sundimit të ligjit, përmes institucioneve të veta legjislative, ekzekutive dhe gjyqësore.

Gjuhë zyrtare në Republikën e Kosovës janë Gjuha Shqipe dhe Gjuha Serbe

Rendi kushtetues i Republikës së Kosovës bazohet në parimet e lirisë, paqes, demokracisë, barazisë, respektimit të të drejtave dhe lirive të njeriut dhe sundimit të ligjit, mosdiskriminimit, të drejtës së pronës, mbrojtjes e mjedisit, drejtësisë sociale, pluralizmit, ndarjes së pushtetit shtetëror dhe ekonomisë së tregut

Republika e Kosovës është shtet laik dhe neutral në çështje të besimeve fetare.

Republika e Kosovës mbron interesat e shtetasve të saj jashtë vendit, në mënyrën e përcaktuar me ligj.

Marrëveshjet ndërkombëtare të ratifikuara dhe normat juridikisht të detyrueshme të së drejtës ndërkombëtare kanë epërsi ndaj ligjeve të Republikës së Kosovës.

Të gjithë janë të barabartë para ligjit. Çdokush gëzon të drejtën e mbrojtjes së barabartë ligjore, pa diskriminim.

Askush nuk mund të diskriminohet në bazë të racës, ngjyrës, gjinisë, gjuhës, fesë, mendimeve politike ose të tjera, prejardhjes kombëtare a shoqërore, lidhjes me ndonjë komunitet, pronës, gjendjes ekonomike, sociale, orientimit seksual, lindjes, aftësisë së kufizuar ose ndonjë statusi tjetër personal.

Secili individ gëzon të drejtën për jetën (ndryshuar), në propozim shkruante “Secili individ që nga lindja gëzon të drejtën e jetës”.

Dënimi me vdekje është i ndaluar

Në bazë të pëlqimit të lirë, çdokush gëzon të drejtën të martohet dhe të drejtën që të krijojë milje në pajtim me ligjin. (nuk është ndryshuar dhe kjo nënkupton se martesat brenda gjinisë së njejtë lejohen)

Molla e Kuqe

Read Full Post »

Trupat e Mbrojtjes së Kosovës 

Në kushtetutën që pritet të miratohet nga Kuvendi i Kosovës gjatë këtij muaji dhe që bazohet në planin e Martti Ahtisaari nuk parashihet që Kosova të ketë ushtrinë vet, por vetëm një force sigurie.

Neni 126 i projekt-kushtetutës që tani është e hapur për konsultime publike rregullon funksionimin e asaj që pas miratimit të kushtetutës do të ketë emrin “Forca e Sigurisë e Kosovës”.

Sipas këtij neni kjo force që do të shërbej si force kombëtare e sigurisë që ka për detyrë të mbroj qytetarët e Kosovës në raste krizash, largim të mjeteve shpërthyese dhe të ofroj mbrojtje civile.

Detyrat e përmendura në këtë nen janë të njëjtat detyra që deri më tani kanë pasur Trupat Mbrojtëse të Kosovës (TMK). Shumë kanë pritur që detyrat e TMK-së me krijimin e shtetit do të rriteshin dhe afroheshin detyrave që i kanë ushtritë e mirëfillta në shtet e pavarura por si duket TMK (FSK) do të duhet të pres edhe disa vite, ndoshta edhe dhjetëvjeçare për tu shëndruar në një ushtri të mirëfilltë.

Komandanti i FSK-së parashihet të emërohet nga Presidenti i Kosovës në bazë të rekomandimit nga Qeveria.

Fqinjët por edhe një pjesë e bashkësisë ndërkombëtare kanë frikë se një Kosovë e pavarur do të sjell probleme në vendet ballkanike ku shqiptarët janë minoritet. Kjo është reflektuar në planin e Ahtisaarit që pamundëson krijimin e një ushtrie të Kosovës. Kjo ushtri do të mundësonte mbrojtjen e territorit të Kosovës nga veti populli i Kosovës dhe jo nga paqeruajtësit ndërkombëtar.

Hartuesit e kushtetutës kanë thënë se pjesët e kushtetutës që bazohen në planin e Ahtisaarit vështirë që mund të ndryshohen kurse pjesët tjera janë të ndryshueshme por ndryshimet duhet të jenë të pranueshme nga p.sh. EULEX para se të miratohen.

Ky është artikulli i dytë nga një seri artikujsh që “molla kuqe” do të ju sjell lexuesve të saj në ditët në vijim për ti informuar me përmbajtjen e projekt-Kushtetutës së Kosovës që pritet të miratohet gjatë muajit mars.

Kushtetuta e Kosovës lejon martesat brenda gjinisë së njëjtë
Projekt Kushtetuta e Kosovës (neni 1-9) publikuar nga “molla kuqe”
Projekt Kushtetuta e Kosovës (lidhje e jashtme)

TMK(foto)

Read Full Post »

Projekt Kushtetuta e Kosovës

Tash më propozimi për Kushtetutën e Kosovës është publikuar dhe pas një debati publik që më së shumti mund të zgjatë një muaj do të miratohet nga Kuvendi i Kosovës.

Preambula

Ne, Populli i Kosovës,

Të vendosur për të ndërtuar një ardhmëri të Kosovës si një vend i lirë, demokratik dhe paqëdashës, i cili do të jetë atdhe i të gjithë qytetarëve të vet;

Të përkushtuar për krijimin e një shteti të qytetarëve të barabartë, i cili do të garantojë të drejtat e secilit qytetar, liritë qytetare dhe barazinë e të gjithë qytetarëve para ligjit;

Të zotuar që Kosova të jetë shtet i mirëqenies ekonomike dhe i prosperitetit social;

Të sigurt që shteti i Kosovës do të kontribuojë në stabilitetin e rajonit dhe të mbarë Evropës, duke krijuar marrëdhënie të fqinjësisë dhe të bashkëpunimit të mirë me të gjitha shtetet fqinje;

Të bindur që shteti i Kosovës do të jetë anëtar i denjë i familjes së shteteve paqëdashëse në Botë;

Me synimin që shteti i Kosovës të përfshihet në proceset integruese Euro-Atlantike;

Neni 1 [Përkufizimi i Shtetit]

1. Republika e Kosovës është shtet i pavarur, sovran, demokratik, unik, dhe i pandashëm.

2. Republika e Kosovës është shtet i shtetasve të saj. Republika e Kosovës ushtron autoritetin e saj bazuar në respektimin e të drejtave dhe lirive të qytetarëve të saj dhe të gjithë individëve brenda kufijve të saj.

3. Republika e Kosovës nuk ka pretendime territoriale ndaj asnjë shteti ose pjese të ndonjë shteti dhe nuk do të kërkojë e as të pranojë të bashkohet me asnjë shtet ose pjesë të ndonjë shteti.

Neni 2 [Sovraniteti]

1. Sovraniteti i Republikës së Kosovës buron nga populli, i takon popullit dhe ushtrohet, në pajtim me Kushtetutën, përmes përfaqësuesve të zgjedhur, me referendum, si dhe në forma tjera, në pajtim me dispozitat e kësaj e Kushtetute.

2. Sovraniteti dhe integriteti territorial i Republikës së Kosovës është i pacenueshëm, i patjetërsueshëm dhe i pandashëm dhe mbrohet me të gjitha mjetet e parapara me këtë Kushtetutë dhe me ligj.

3. Republika e Kosovës, me qëllim të ruajtjes së paqes dhe mbrojtjes së interesave shtetërore, mund të marrë pjesë në një sistem të sigurisë ndërkombëtare.

Neni 3 [Barazia para Ligjit]

1. Republika e Kosovës është shoqëri shumetnike, e cila qeveriset në mënyrë demokratike, me respektim të plotë të sundimit të ligjit, përmes institucioneve të veta legjislative, ekzekutive dhe gjyqësore.

2. Ushtrimi i autoritetit publik në Republikën e Kosovës bazohet në parimet e barazisë para ligjit të të gjithë individëve dhe në respektimin e plotë të të drejtave dhe lirive themelore të njeriut, të pranuara ndërkombëtarisht, si dhe në mbrojtjen e të drejtave dhe në pjesëmarrjen e të gjitha komuniteteve dhe pjesëtarëve të tyre.

Neni 4 [Forma e Qeverisjes dhe Ndarja e Pushtetit]

1. Kosova është Republikë demokratike e bazuar në parimin e ndarjes së pushteteve dhe kontrollit e balancimit në mes tyre, sikurse është përcaktuar me këtë Kushtetutë.

2. Kuvendi i Republikës së Kosovës ushtron pushtetin legjislativ.

3. Presidenti i Republikës së Kosovës përfaqëson unitetin e popullit. Presidenti i Republikës së Kosovës është përfaqësues legjitim i vendit brenda e jashtë dhe garantues i funksionimit demokratik të institucioneve të Republikës së Kosovës, në pajtim me këtë Kushtetutë.

4. Qeveria e Republikës së Kosovës është përgjegjëse për zbatimin e ligjeve e politikave shtetërore dhe i nënshtrohet kontrollit parlamentar.

5. Pushteti gjyqësor është unik dhe ushtrohet nga gjykatat e pavarura.

6. Gjykata Kushtetuese është e pavarur në mbrojtjen e kushtetutshmërisë dhe është autoritet përfundimtar në interpretimin e Kushtetutës.

7. Republika e Kosovës ka institucionet e veta për mbrojtjen e rendit kushtetues dhe të integritetit territorial, rendit dhe qetësisë publike, të cilat funksionojnë nën autoritetin kushtetues të institucioneve demokratike të Republikës së Kosovës.

Neni 5 [Gjuhët]

1. Gjuhë zyrtare në Republikën e Kosovës janë gjuha shqipe dhe gjuha serbe.

2. Gjuha turke, boshnjake dhe ajo rome kanë statusin e gjuhëve zyrtare në nivel komune ose do të jenë në përdorim zyrtar në pajtim me ligjin.

Neni 6 [Simbolet]

1. Flamuri, stema dhe himni janë simbolet shtetërore të Republikës së Kosovës të cilat pasqyrojnë karakterin shumetnik të saj.

2. Pamja, mënyra e përdorimit dhe e mbrojtjes së flamurit dhe të simboleve të tjera shtetërore rregullohen me ligj. Mënyra e përdorimit dhe e mbrojtjes së simboleve kombëtare rregullohet me ligj.

Neni 7 [Vlerat]

1. Rendi kushtetues i Republikës së Kosovës bazohet në parimet e lirisë, paqes, demokracisë, barazisë, respektimit të drejtave të njeriut dhe sundimit të ligjit, mosdiskriminimit në baza etnike, gjinore ose fetare, e së drejtës për të poseduar pronë, mbrojtjes e mjedisit, drejtësisë sociale, pluralizmit, ndarjes së pushtetit shtetëror dhe ekonomisë e hapur të tregut.

2. Republika e Kosovës siguron barazinë gjinore si vlerë themelore për zhvillimin demokratik të shoqërisë, mundësi të barabarta për pjesëmarrje të femrave dhe meshkujve në jetën politike, ekonomike, sociale, kulturore dhe në fushat tjera të jetës shoqërore.

Neni 8 [Shteti Laik]

Republika e Kosovës është shtet laik dhe neutral në çështje të besimeve fetare.

Neni 9 [Trashëgimia Kulturore dhe Fetare]

Republika e Kosovës siguron ruajtjen dhe mbrojtjen e trashëgimisë së vet kulturore dhe fetare.
Të gjitha nenet e propozimit për Kushtetutë të Kosovës mundeni ti lexoni në këtë faqe zyrtare.

Read Full Post »